Cuộc Chiến Bí Mật Của Việt Nam Chống Lại Các Tín Đồ Phật Giáo Tại Hải Ngoại

Tại Việt Nam, hàng trăm tăng sĩ được huấn luyện để xâm nhập vào các chùa tại hải ngoại với mục đích tiêu diệt Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất

Scott Johnson. The Epoch Times. Ngày 25 tháng 1, 2010.

Việt Nam đang tiến hành một cuộc chiến tàn bạo và bí mật đối với dân chúng Phật tử của quốc gia này trong hàng mấy thập niên qua. Vào năm 1981, nhà cầm quyền đã công khai cấm Giáo Hội Phật Giáo lâu đời và chính thống nhất của Việt Nam, Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất (GHPGVNTN).

Những người cộng sản đã tấn công truyền thống 2000 năm và dựng lên một Giáo Hội Phật giáo khác bị chỉ đạo bởi chế độ.

Những ai không chịu trung thành với giáo hội mới đều bị tù đày, tra tấn, và ngay cả tàn sát.

Vị lãnh tụ đương thời của GHPGVNTN, nhân vật được đề cử giải thưởng Nobel Hòa Bình, Hòa Thượng Thích Quảng Độ, đang bị quản chế tại Việt Nam trong 26 năm qua.

Cuộc đấu tranh của Ngài đã bắt đầu nhiều năm trước đây, khi Ngài còn là một tăng sĩ trẻ và đã chứng kiến cảnh những người cộng sản xử tử sư phụ của Ngài.

Bị coi là một nhân vật chống đối, Hòa Thượng Quảng Độ và các bạn đồng tu của Ngài là trọng điểm của cuộc khủng bố ở trong, và hiện nay ở ngoài, nước Việt Nam.

Chỉ vài ngày sau khi các tăng sĩ tại một ngôi chùa Phật giáo tại Tây Úc tố cáo chính sách đàn áp tôn giáo của Hà nội, các tôn tượng Phật tại ngôi chùa này đã bị đập gãy đầu. Vụ việc này xảy ra vào tháng 10 và 11, 2009.

Vụ đánh phá tôn tượng lần thứ nhất xảy ra sau khi thầy trụ trì của ngôi chùa, đại diện của GHPGVNTN tại Úc châu, tham dự một cuộc hội thảo Phật giáo tại Los Angeles, tại đây các đại diện của Giáo Hội đã tuyên bố quyết tâm chống lại kế hoạch của Hà nội nhằm tiêu diệt GHPGVNTN.

Vụ phá hoại lần thứ hai xảy ra sau khi vị tăng nói trên bảo trợ một phái đoàn của GHPGVNTN tại hải ngoại đến gặp chính phủ Úc tại Quốc Hội, thành phố Canberra. Cuộc gặp gỡ được tổ chức để khuyến cáo chính phủ Úc về việc đàn áp tôn giáo của Hà nội trong sự chuẩn bị cho cuộc đối thoại nhân quyền Úc-Việt sẽ diễn ra vào tháng 12.

Như vậy thì việc đánh gãy đầu các tôn tượng rõ ràng được coi là một lời cảnh cáo đến với các Phật tử tại Úc. Đối với Hà nội, hậu quả của việc các Phật tử lên tiếng về những chà đạp nhân quyền rất có ảnh hưởng chính trị rộng rãi vì chế độ độc tài tại Việt nam đang bị gia tăng áp lực trên toàn thế giới phải chấm dứt đàn áp tôn giáo.

Tại Hoa Kỳ, chính trong năm 2004 Bộ Ngoại Giao lần đầu tiên đã chỉ định Việt Nam là một “Quốc Gia Đáng Quan Tâm Đặc Biệt” (CPC), danh sách các quốc gia đàn áp tôn giáo thậm tệ. Việc chỉ định CPC có liên quan đến các trừng phạt kinh tế, do đó đã đưa đến việc Hà nội quyết tâm bịt miệng bất cứ lời chỉ trích nào.

Tuy vậy, Washington và Hà nội đã đạt được một sự thoả thuận về cải cách vào năm 2006, với một sự hiểu biết rằng Việt Nam sẽ được ra khỏi danh sách CPC.

Thật vậy, Việt Nam đã được đưa ra khỏi danh sách CPC và mãi đến nay những cải cách được hứa hẹn vẫn chưa bao giờ xảy ra.

Trên thực tế, Hà nội đã gia tăng đàn áp mà Tổ Chức Theo Dõi Nhân Quyền đã cáo buộc nhà cầm quyền “tiến hành một trong những cuộc đàn áp tàn bạo nhất trong 20 năm đối với những nhà bất đồng ôn hòa.”

Kể từ đó, những lời kêu gọi đưa Việt Nam vào lại danh sách CPC, chẳng hạn như của Ủy Ban Hoa Kỳ Về Tự Do Tôn Giáo, vẫn không được thực hiện.

Ngày nay, Hà nội chỉ hoán dạng các lực lượng an ninh trong việc áp dụng những cơ cấu đàn áp tôn giáo bí mật hơn.

Những cơ cấu bí mật này liên quan đến việc khuếch trương những cái gọi là chùa “hợp pháp” trong cùng một lúc đàn áp các chùa “bất hợp pháp” không chịu nộp mình cho sự kiểm soát của cộng sản. Các tổ chức tôn giáo khắp Việt Nam - Phật giáo, Cơ đốc Giáo người Thượng và Hmong, Công giáo, Hòa Hảo và Cao đài, và những nhà bất đồng khác như các nhà cổ xuý dân chủ, các nhà báo và bloggers - tất cả đều phải chịu những hành động áp bức như nhau.

Chủ tâm của Hà nội là một chính sách “chia rẻ và chế ngự” bao gồm việc xâm nhập vào các tổ chức bất đồng tại hải ngoại.

Các Chỉ Thị Chính Sách Bí Mật Của Hà Nội

Lạ lùng thay, bằng chứng về chính sách đàn áp của Hà nội xuất thân từ các tài liệu được ấn hành của nhà cầm quyền.

Phòng Thông Tin Phật giáo Quốc Tế đặt tại Paris đã vạch trần các chỉ thị chính sách đặc biệt nói rõ chủ tâm đánh phá các nhà bất đồng tại hải ngoại của Hà nội.

Phát ngôn nhân tại hải ngoại của GHPGVNTN, Võ Văn Ái, đã tường trình trước Quốc Hội Hoa Kỳ về bằng chứng này. Nói chuyện trước Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện vào ngày 20 tháng 6, 2005, ông Ái đã trích dẫn những mệnh lệnh rõ ràng của Hà nội ra lệnh cho các lực lượng an ninh của Việt Nam phải “xoá sổ dứt điểm Giáo Hội Phật Giáo Ấn Quang.”

“Giáo Hội Phật Giáo Ấn Quang” là danh từ của Hà nội chỉ về GHPGVNTN và các chỉ thị bí mật, được xuất bản bởi Viện Khoa Học Công An tại Hà Nội có tựa đề “Về Tôn Giáo và Cuộc Đấu Tranh Chống Lại Các Hoạt Động Lợi Dụng Tôn Giáo – Tài Liệu Tham Khảo, Lưu Hành Nội Bộ Ngành Công An Nhân Dân.”

Penelope Faulkner, một nhà hoạt động lâu năm với Phòng Thông Tin Phật Giáo Quốc Tế, tường trình rằng tài liệu mật chỉ thị các lực lượng của đảng và các nhân viên an ninh thuộc mọi cấp phải “chống phá, đàn áp, cô lập, và chia rẻ” các vị lãnh đạo GHPGVNTN. Bà nói, “Tài liệu mật chỉ thị việc huấn luyện các nhân viên tình báo đặc biệt để xâm nhập vào GHPGVNTN, không những chỉ để thâu lượm tin tức và tình báo về các hoạt động của GHPGVNTN mà còn tạo ra các sự ly gián và bất đồng trong hàng ngũ lãnh đạo, từ đó làm suy yếu GHPGVNTN từ trong ra.”

Theo lời của bà Faulkner, những “tình báo viên đặc biệt” này đã nới rộng các hoạt động ra đến hải ngoại với Úc là một trường hợp thử nghiệm cho chiến lược của họ.

Úc Đại Lợi - Trường Hợp Thử Nghiệm

Faulkner nói rằng Hà nội đã thiết lập những “tiền phương” của chế độ để làm suy yếu các tổ chức tôn giáo hải ngoại và các nhà hoạt động dân chủ và đã gởi hàng trăm tăng sĩ “được chế độ bảo trợ” đến Úc và Hoa Kỳ.

Tổ chức chính hiện đang đánh phá GHPGVNTN đã được thành lập trong một cuộc thảo luận tại Sydney, Úc vào ngày 1 tháng 1, 2009. “Tiền phương” này hoạt động dưới cái tên “Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Liên Châu.”

Faulkner nói rằng kế hoạch của những tiền phương này “không phải là để tuyên truyền cho chủ nghĩa cộng sản, mà để nói với Phật tử rằng họ không nên dính líu đến chính trị, chỉ chuyên cầu nguyện và gởi tiền về Việt nam và không tham gia vào phong trào tự do tôn giáo và nhân quyền.”

Bà Faulkner không nghi ngờ gì rằng Hà nội có nhúng tay vào việc hăm doạ các Phật tử tại hải ngoại và bà trích lời từ tài liệu mật ra lệnh cho các giới thẩm quyền Việt nam phải “ra tay trước để cản trở các quốc gia Tây phương đến điều tra nhân quyền” tại Việt Nam.

Tài liệu mật viết, “Chúng tôi thúc dục Bộ chính trị phối hợp các hoạt động giữa các bộ Tuyên truyền và cơ động, bộ nội vụ, bộ ngoại giao, bộ tôn giáo và người Việt tại hải ngoại thuộc đảng cộng sản Việt Nam làm việc với nhau trong chính sách này.”

Một thành viên của “Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Liên Châu” này, một tu sĩ Phật giáo có cơ sở tại Sydney, đã được thấy vào ngày 26 tháng 11, 2009, tại Toà Hạ Viện tại Canberra đang chuyện trò cùng với hàng chục sĩ quan an ninh cao cấp của Việt nam. Đó cũng là ngày phái đoàn GHPGVNTN tại hải ngoại gặp gỡ chính phủ Úc.

Một vài ngày sau đó, ngôi chùa của GHPGVNTN tại Tây Úc bị phá hoại.

Bà Faulkner là một trong các đại diện của phái đoàn GHPGVNTN, và mặc dù bà công nhận rằng những viên sĩ quan an ninh này có thể đang có mặt tại Quốc Hội Úc cho các vấn đề ngoại giao, bà không nghi ngờ gì rằng họ đã báo cáo cho các cấp trên của họ tại Hà nội về việc nhìn thấy phái đoàn GHPGVNTN tại Quốc Hội Sảnh.

Bà cũng chắc chắn rằng vụ phá hoại ngôi chùa tại Tây Úc cũng không phải là ngẫu nhiên.

Vào tháng 1, 2010, tác giả bài báo này đã đến Chùa Việt Nam tại Perth, Tây Úc và đã nói chuyện với vị tăng trụ trì, Thượng Toạ Thích Phước Nhơn. Thầy ôm trong tay đầu của một trong hai tôn tượng Phật bị đánh và nói Hà nội từ lâu đã cố xoá sổ chùa của GHPGVNTN.

Thượng toạ Phước Nhơn cũng nói trong năm 2009, Ngài nhận được một phong thư nặc danh chứa tờ “giấy mã” vàng bạc. Tờ giấy là một truyền thống đám tang cổ xưa, và Ngài nói chỉ có một sự giải thích cho lá thư nặc danh này: “một lời đe doạ tính mạng.”

Các thành viên của ngôi chùa của Ngài tại Sydney và Melbourne cũng nhận được những lời đe doạ qua điện thoại, Ngài nói.

Thượng toạ Phước Nhơn nói tôn tượng sẽ được tu sửa.

Scott Johnson là một luật sư, nhà văn và nhà hoạt động nhân quyền chú trọng vào các vấn đề về Đông Nam Á.

Phạm Dao Dịch
(http://www.theepochtimes.com/n2/content/view/28633/)

Tay chân của Bộ Trưởng Tích Lan Giết Tăng Sĩ

Thư ký của ông Mahindananda Aluthagamage, một bột trưởng có quyền lực của nhà cầm quyền và đám công đồ tay chân của hắn ta đã xông vào chùa Sri Bodhirajaaramaya Pririvena tại Nawalapitiya và bắn chết Hòa Thượng Matara Wimalananda Thero, các bản tường trình cho biết. Một trong những tên côn đồ tham gia vụ ám sát cũng bị thiệt mạng trong lúc nổ bom tại ngôi chùa.

Thư ký chính phủ và đám côn đồ đã đến chùa bằng chiếc xe Jeep Montero, một chiếc tắc-xi đôi, và một chiếc xe khác và chúng đã bắn súng xối xả. Một ngôi nhà gần chùa cũng bị thiệt hại và một vị Tỳ kheo khác trong chùa đã bị bắn đả thương.

Cũng có bản tường trình cho hay rằng chiếc xe được lái bởi viên thư ký của bộ trưởng đã bị lật trong lúc cố tháo chạy.

Trong khi đó, lệnh giới nghiêm đã được thiết lập tại Gampola và Mawalapitiya thuộc quận Kandy, cảnh sát đã cho biết.

Vietnam intensified its suppression of dissent in 2009 in an effort to bolster the authority of the Communist Party

Vietnam intensified its suppression of dissent in 2009 in an effort to bolster the authority of the Communist Party. Authorities arrested dozens of peaceful democracy advocates, independent religious activists, human rights defenders, and online critics, using vaguely-worded national security laws such as spreading "anti-government propaganda" or "abusing democratic freedoms." The courts convicted at least 20 political or religious prisoners in 2009, including five people sentenced in October whom the previous month the United Nations Working Group on Arbitrary Detention had determined to be arbitrarily detained. People imprisoned in Vietnam for the exercise of fundamental rights number more than 400.

The government tightened its controls on internet use, blogging, and independent research, and banned dissemination and publication of content critical of the government. Religious freedom continued to deteriorate, with the government targeting religious leaders-and their followers-who advocated for civil rights, religious freedom, and equitable resolution of land disputes.

Repression of Political Opposition

In an effort to eliminate challenges to the Communist Party and curb social unrest in advance of a key June 2009 party plenum, in May the government launched a wave of arrests, detaining 27 people for alleged links to the banned Democratic Party of Vietnam (DPV). At least five were prosecuted on national security charges, including prominent lawyer Le Cong Dinh; their trial is pending at this writing. The arrests of at least eight other dissidents, bloggers, and political activists followed.

Freedom of Association and Assembly

The government bans independent trade unions and human rights organizations, as well as opposition political parties. Workers are prohibited from conducting strikes not authorized by the party-controlled labor confederation. Activists who promote workers' rights and independent unions are harassed, arrested, or jailed.

While government officials often tolerate farmers gathering in Hanoi and Ho Chi Minh City to file complaints about land confiscation or local corruption, political protests are generally banned. Police crackdowns on protests-especially those in the countryside-often take place away from the public spotlight. In May, for example, police dispersed demonstrations in the Mekong delta by ethnic Khmer farmers protesting land grabbing, and arrested Huynh Ba on charges of organizing the protests. Since his arrest, he has been held incommunicado in Soc Trang prison.

Freedom of Religion

Vietnamese law requires that religious groups register with the government and operate under government-controlled management boards. Adherents of some unregistered religious groups, as well as religious activists campaigning for internationally-guaranteed rights, are harassed, arrested, or placed under house arrest.

In the Central Highlands, authorities in 2009 arrested dozens of Montagnard Christians accused of belonging to unregistered house churches considered subversive by the government, planning land rights protests, or conveying information about rights abuses to activists abroad. A focus of the crackdown was Gia Lai province, where more than 50 Montagnards were arrested and at least nine sentenced to prison during the year. On several occasions police beat and shocked Montagnards with electric batons when they refused to sign pledges to join the government sanctioned church.

Authorities continued to persecute members of the banned Unified Buddhist Church of Vietnam, whose supreme patriarch remained under pagoda arrest for his public criticism of government policies. Other religious activists imprisoned in Vietnam include Roman Catholic priest Nguyen Van Ly, a Mennonite pastor, and several Hoa Hao Buddhists.

In July as many as 200,000 Catholics peacefully protested in Quang Binh after police destroyed a temporary church structure erected near the ruins of an historic church. Police used teargas and electric batons to beat parishioners, arresting 19, of whom seven were charged with disturbing public order.

In September authorities forcefully expelled more than 300 Buddhist monks and nuns from a meditation center in Lam Dong established in 2005 with government approval. At least two monks were placed under house arrest after authorities forced them to return to their home provinces. Authorities took steps to close the center after its founder, peace activist Thich Nhat Hanh, proposed in 2007 that the government ease religious freedom restrictions.

Freedom of Expression and Information

The government strictly controls the media. Criminal penalties apply to authors, publications, websites, and internet users who disseminate information or writings that oppose the government, threaten national security, reveal state secrets, or promote "reactionary" ideas.

In 2009 the prime minister issued Decision 97, which prohibits publication of research that critiques or opposes the government or party, and limits research by private organizations to 317 government-approved topics. The Institute of Development Studies, one of Vietnam's only independent think-tanks, closed in September, one day before Decision 97 went into effect.

The government controls internet use by monitoring online activity, arresting cyber-dissidents, and blocking websites of certain human rights and political groups. Internet cafe owners are required to obtain photo identification from internet users, and to monitor and store information about their online activities. A 2008 circular regulating blogs calls for bloggers to limit their postings to personal content, and bans posting of articles about politics or issues the government considers state secrets, subversive, or threats to national security and social order.

Journalists covering controversial topics have been fined, fired, and arrested. In January 2009 the editors of two leading Vietnamese newspapers that had exposed a major corruption scandal in 2005 were dismissed from their jobs.

While the government tolerated some public debate about its sensitive relations with China in 2009, it selectively took punitive measures against commentators who characterized Vietnam's China policies as conciliatory, especially regarding China's controversial claims to disputed offshore islands and its investment in Central Highlands bauxite mines. In April authorities suspended publication of Du Lich newspaper for its critical coverage of China's territorial disputes with Vietnam, and in May the paper's deputy editor was dismissed. In August and September police arrested and briefly detained two bloggers and an internet journalist on national security charges for articles criticizing China. Also in September the government fined the editor of the Communist Party's website for publishing "unauthorized" information about China training its military in order to defend its maritime borders with Vietnam.

Criminal Justice System

Police torture is prevalent, particularly during interrogation of political and religious prisoners, who are typically held incommunicado prior to trial and denied family visits and access to lawyers. Vietnamese courts lack independence and impartiality. Political and religious dissidents are often tried without the assistance of legal counsel in proceedings that fail to meet international fair trial standards.

Lawyers representing political or religious activists face intense harassment and even arrest, such as Le Cong Dinh. In February 2009 police raided the office of Le Tran Luat, a lawyer defending Catholics arrested during 2008 prayer vigils in Hanoi. Authorities confiscated his computer and documents, blocked him from meeting his clients, and detained and interrogated him to pressure him to drop the case.

Vietnamese law authorizes arbitrary "administrative detention" without trial. Under Ordinance 44, dissidents and others deemed national security threats can be involuntarily committed to mental institutions or detained in state-run "rehabilitation" centers.

Sex workers, trafficking victims, street children, people who use drugs, and street peddlers are routinely rounded up and detained without warrants in state rehabilitation centers. They are subject to beatings, sexual abuse, insufficient food, and little, if any, access to healthcare, including drug dependency treatment for an estimated 50,000 people who use drugs who are held in such centers.

Prison conditions are harsh and even life threatening. During pretrial detention-which can last more than a year-prisoners are often placed in solitary confinement in dark, cramped, unsanitary cells, with no bedding or mosquito nets. Convicted prisoners must perform hard labor, sometimes under hazardous conditions.

Key International Actors

Vietnam, which served as president of the UN Security Council in October, made few efforts to improve its poor rights record or cooperate with UN human rights mechanisms in 2009, despite significant diplomatic pressure from donors and UN member states.

During the UN Human Rights Council's Universal Periodic Review of Vietnam's rights record in 2009, Vietnam rejected 45 key recommendations from a broad range of member states, such as lifting its restrictions on the internet, authorizing independent media, taking steps to end the practices of torture, arbitrary detention, and capital punishment, and recognizing the rights of individuals to promote human rights, conduct peaceful public protests, and express their opinions.

A September report by the UN Working Group on Arbitrary Detention determined that the government had unlawfully detained 10 dissidents. It criticized penal code provisions for violating human rights treaties and called for the immediate release of journalist Truong Minh Duc, currently serving a five-year sentence for "abusing democratic freedoms."

Donors pledged more than US$5 million in aid to Vietnam during their annual meeting in December 2008. During 2009 they raised a wide range of rights concerns with the government, including arrests of dissidents, censorship of media and blogs, religious freedom, treatment of ethnic minorities, children's rights, administrative detention, and environmental and social impacts of the bauxite mines.

As Vietnam's largest export market, the United States focused on developing its trade, investment, and security relations with Vietnam while exhorting Vietnam to improve its rights record, particularly in regard to media freedom, criminalization of peaceful dissent, and restrictions on blogs and independent research. Issues discussed during a political-military dialogue in 2009 included possible joint operations against drugs and terrorism.

Japan continued its policy of not overtly criticizing Vietnam's rights record, despite its considerable leverage as Vietnam's largest donor and third-largest investor. In March Japan resumed aid and loans to Vietnam after suspending assistance in 2008 over a corruption scandal in one of its projects.

Tường Trình Về Tự Do Tôn Giáo Tại Việt Nam

Tổ Chức Nhân Quyền Thế Giới. Ngày 20 tháng 1, 2010

Luật lệ Việt nam đòi hỏi các tổ chức tôn giáo phải đăng ký với nhà cầm quyền và hoạt động dưới quyền lãnh đạo của ban quản trị do nhà cầm quyền kiểm soát. Tín đồ của một số tổ chức tôn giáo không đăng ký, cũng như các nhà hoạt động tôn giáo vận động cho các quyền lợi được quốc tế bảo đảm, bị xách nhiễu, bắt bớ, hoặc quản thúc tại gia.

Tại cao nguyên trung phần, các giới chức trong năm 2009 đã bắt giam hàng chục người Công giáo Montagnard bị cáo buộc là thành viên của các nhà thờ tại gia không đăng ký bị nhà cầm quyền cho là chống phá chế độ, tổ chức các cuộc biểu tình đòi quyền lợi đất đai, hay truyền tin tức về các vụ vi phạm nhân quyền đến tay các nhà hoạt động tại hải ngoại. Một trọng điểm của vụ đàn áp là tại tỉnh Gia Lai, nơi có hơn 50 người Montagnard bị bắt và ít nhất có 9 người bị tuyên án tù trong năm đó. Trong nhiều trường hợp, công an đã đánh đập và dùng đùi cui điện để sốc những người Montagnard khi những người này không chịu ký tên gia nhập vào nhà thờ do nhà cầm quyền kiểm soát.

Các quan chức tiếp tục khủng bố các thành viêm của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất bị cấm hoạt động, một Giáo hội mà vị lãnh đạo tối cao vẫn còn bị giam giữ tại chùa vì Ngài đã công khai chỉ trích các chính sách của nhà cầm quyền. Các nhà hoạt động tôn giáo khác bị tù đày tại Việt Nam bao gồm Linh Mục Nguyễn Văn Lý, một mục sư Mennonite, và nhiều tín đồ Phật giáo Hòa Hảo.

Trong tháng 7, có chừng 200,000 tín đồ Công giáo biểu tình ôn hòa tại Quảng Bình sau khi công an triệt hạ một nhà thờ tạm thời được dựng lên gần một ngôi nhà thờ lịch sử. Công an đã dùng hơi cay và đùi cui điện để đánh đập các giáo dân và đã bắt giam 19 người, trong số đó có 7 người bị buộc tội phá hoại trật tự công cộng.

Trong tháng 9, nhà chức trách đã dùng vũ lực để xua đuổi hơn 300 tăng ni ra khỏi một trung tâm thiền tại Lâm đồng được thiết lập vào năm 2005 với sự chấp thuận của nhà cầm quyền. Ít nhất có 2 tăng sĩ bị quản thúc tại gia sau khi các nhà chức trách cưỡng ép họ trở về quê quán của họ. Các giới thẩm quyền đã có những bước để đóng cửa trung tâm sau khi sáng lập viên của trung tâm này, Thích Nhất Hạnh, trong năm 2007 đã đề nghị rằng nhà cấm quyền nới lỏng giới hạn về tự do tôn giáo.

(Toàn bộ bản tường trình thế giới 2010 của Tổ Chức Nhân Quyền Quốc Tế: http://www.hrw.org/world-report-2010)

Phạm Dao Dịch.